Το ψωμί αποτελεί απαραίτητο συστατικό του ημερήσιου διαιτολογίου μας και δεν πρέπει να το αφαιρούμε από τη διατροφή μας ελπίζοντας ότι έτσι θα αδυνατίσουμε ή θα προστατευθούμε από επιζήμια συστατικά.
Ωστόσο έχει μεγάλη σημασία να διαλέγουμε το σωστό είδος ψωμιού, διότι δεν έχουν όλα την ίδια θρεπτική αξία.
Αυτό τονίζει η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA), η οποία σε άρθρο που έδωσε στη δημοσιότητα εξηγεί τι μπορεί να προσφέρει το ψωμί στην υγεία.
Όπως εξηγεί, το ψωμί ολικής αλέσεως αποτελεί καλή πηγή θρεπτικών συστατικών τα οποία συμβάλλουν στην υγεία του ανοσοποιητικού.
Παρέχει επίσης φυτικές (διαιτητικές) ίνες, οι οποίες συμβάλλουν στη βελτίωση της χοληστερόλης. Οι φυτικές ίνες μειώνουν επίσης τον κίνδυνο καρδιοπάθειας, εγκεφαλικού, παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2.
Επιπλέον, οι σύνθετοι υδατάνθρακες που περιέχει διατηρούν πιο σταθερό το σάκχαρο αίματος, εμποδίζοντας τις απότομες αυξομειώσεις του. Έτσι, μας προστατεύουν από την υπερφαγία και τον σακχαρώδη διαβήτη.
Αντιθέτως, το λευκό ψωμί, που αποτελείται από επεξεργασμένα δημητριακά, μπορεί να οδηγήσει σε περίσσεια σακχάρου στο αίμα. Και το περιττό σάκχαρο αποθηκεύεται στο σώμα ως λίπος.
Οι δίαιτες της μόδας επιτάσσουν δραστικό περιορισμό των υδατανθράκων και των θερμίδων τους. Ωστόσο και τα δύο αποτελούν απαραίτητα συστατικά της ημερήσιας διατροφής μας, τονίζει η AHA. Αρκεί οι υδατάνθρακες να είναι σύνθετοι, όπως αυτοί του ψωμιού ολικής αλέσεως.
Οι σύνθετοι υδατάνθρακες παρέχουν ενέργεια στο σώμα για περισσότερη ώρα απ’ ό,τι οι απλοί, όπως αυτοί του λευκού ψωμιού. Η ποσότητα, όμως, της ενέργειας (δηλαδή των θερμίδων) είναι σχεδόν η ίδια.
Μαύρο vs λευκό
Όπως εξηγεί η Dr. Marie-Pierre St-Onge, αναπληρώτρια καθηγήτρια Διατροφικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, της Νέας Υόρκης, μία φέτα ψωμί ολικής αλέσεως από αλεύρι σίτου τυπικά παρέχει 70 θερμίδες.
Αντίστοιχα, μία φέτα λευκό, σταρένιο ψωμί παρέχει 77 θερμίδες.
Ωστόσο το ψωμί ολικής αλέσεως παρέχει περισσότερες φυτικές ίνες. Είναι 2 γραμμάρια ανά φέτα έναντι 0,8 γρ. που έχει το λευκό.
Το ψωμί ολικής αλέσεως τυπικά περιέχει επίσης λιγότερο αλάτι απ’ ό,τι το λευκό, όπως είχε δείξει το 2013 έρευνα του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ).
Αυτό πιθανώς οφείλεται στο ότι το ψωμί ολικής αλέσεως περιέχει πίτουρο και φύτρα που καθιστά πιο πλούσια τη γεύση του.
Τα διάφορα είδη ψωμιού μπορεί επίσης να περιέχουν γλουτένη, μία πρωτεΐνη η οποία υπάρχει στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη. Όσοι πάσχουν από τη νόσο κοιλιοκάκη δεν αντέχουν την γλουτένη, ενώ άλλοι έχουν μεγάλη ευαισθησία σε αυτήν.
Για τους ανθρώπους αυτούς, το ψωμί χωρίς γλουτένη μπορεί να είναι μία επιλογή, αλλά μόνον αν όντως το χρειάζονται, τονίζει η Dr. St-Onge.
«Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με τη μόδα της γλουτένης», λέει. «Τα ψημένα προϊόντα χωρίς γλουτένη συχνά δεν έχουν την βέλτιστη δυνατή θρεπτική αξία».
Τα συνοδευτικά
Για την ειδικό, αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι να προσέχουμε με τι συνοδεύουμε το ψωμί μας.
«Το να προσπαθήσει κάποιος να “ανταλλάξει” τις θερμίδες και τους υδατάνθρακες του ψωμιού με μαρούλι έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα», εξηγεί. «Το μαρούλι σαφώς έχει λιγότερες θερμίδες. Έχει όμως και λιγότερες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
»Αντί λοιπόν να κόψει κάποιος το σάντουϊτς που του αρέσει να τρώει, ας φροντίσει κατ’ αρχάς να αποτελείται από ψωμί ολικής αλέσεως. Ας το εμπλουτίσει επίσης με μαρούλι και άλλα υγιεινά συστατικά. Με αυτό τον τρόπο θα φάει ένα πλήρες γεύμα, το οποίο θα κορέσει ικανοποιητικά την πείνα του».
