Της Αννας Φωτού*
Χριστός Γεννάται δοξάσατε. Χριστός εξ ουρανών απαντήσατε.
Πλησιάζοντας προς τα Χριστούγεννα και την αλλαγή του χρόνου , οι συζητήσεις όλων στρέφονται προς τις απαραίτητες προετοιμασίες , τα δώρα, τις εξόδους μας , τους στολισμούς στα σπίτια μας και όλα όσα θα μας βοηθήσουν ή νομίζουμε ότι μας είναι απαραίτητα για να περάσουμε καλά τις γιορτινές μέρες.
Για να ζήσουμε το “πνεύμα των Χριστουγέννων” , αξίζει να κατανοήσουμε το ουσιαστικό νόημα αυτών των γιορτών, που είναι η αγάπη για τον εαυτό μας και για τον συνάνθρωπο. Συνάνθρωπος είναι ο κάθε άνθρωπος – έξω από εμάς – κοντινός, συγγενής , οικείος , το παιδί μας αλλά και ο ξένος , ο άγνωστος. Η αγάπη προς τον εαυτό μας και προς τον συνάνθρωπο , μας βοηθά να κατανοήσουμε αλλά και να ζήσουμε το νόημα αυτών των εορτών. Ελάτε να σταθούμε με μία παρατηρητική διάθεση, ο καθένας μας για τις πράξεις του αυτές τις γιορτινές μέρες.
Ας αυτοπαρατηρηθούμε λοιπόν, ας ρωτήσουμε τον εαυτό μας πως πράττουμε για εμάς και για τον πλησίον μας.
Όλοι ξέρουμε ότι αυτές οι γιορτινές μέρες , ιδιαίτεροι εορτάζοντες είναι όλα τα παιδιά. Οι διακοπές των Χριστουγέννων είναι μία στάση για ξεκούραση, για ένα πιο χαλαρό πρόγραμμα. Στέκουν δίπλα μας με μεγάλη αναμονή για δώρα και αγκαλιές και καθόλου γκρίνιες για διαβάσματα κλπ.
Ας θυμηθούμε ότι σε παλαιότερο άρθρο είχαμε αναφέρει την τεράστια σημασία που έχει για τον κάθε άνθρωπο η ανήλικη ζωή του και την χαρακτηρίσαμε την ουσιαστική και μόνη «προίκα» που θα συνοδέψει το άτομο μέχρι τον τελευταίο αποχαιρετισμό.
Όλες οι εικόνες που ζούσαμε ως παιδιά υπάρχουν πολύ ζωντανές μέσα μας και συχνά εμείς οι μεγάλοι στις παρέες μας περιγράφουμε τι κάναμε τότε , πως και που λέγαμε τα κάλαντα , τι δώρα πέρναμε , ποιους συγγενείς αγαπούσαμε για το χαρτζιλίκι τους , αλλά και πως περιμέναμε το καλό ή ακριβό δώρο από το θείο ή το νονό. Περιγράφουμε με καλές γιορτινές αναμνήσεις αλλά και δύσκολες που ίσως ακόμη και σήμερα , ενήλικες πια , μας φέρνουν στενοχώρια.
Ζητούμενο λοιπόν , για τις γιορτές είναι να παρατηρήσουμε τις πράξεις μας και το πώς λειτουργούμε στον κάθε ρόλο μας. Όλοι μας είμαστε παιδί κάποιου , έχουμε γονείς , θείους , ξαδέρφια , γείτονες , συναδέλφους , ίσως δικά μας παιδιά , γειτονικά παιδιά και άλλα.
Οι γιορτές ανάμεσα στις οικογένειες (με όποια μορφή – μαζί οι γονείς ή χωριστά)
Οι διακοπές από τα σχολεία αλλάζουν την καθημερινότητα του σπιτιού. Είναι μια ευκαιρία για περισσότερη επικοινωνία με τα παιδιά μας. Τα δώρα μας τα περιμένουν είτε είναι σε ηλικία που γράφουν γράμμα στον Αη – Βασίλη , είτε είναι μεγαλύτερα είναι πάντα αναμενόμενα. Αν δωθούν σε μία οικογένεια όπου οι καβγάδες κυριαρχούν , η αξία του δώρου χάνεται και ως κίνηση και ως προσμονή. Οι γονείς δίνουν στα παιδιά τους δώρα για να χαρούν , να παίξουν , όχι για να ξέρουν πόσο ακριβό είναι ή ότι για αυτό πρέπει να είναι υποχρεωμένα προς τους γονείς τους. Κανένα παιδί δεν πρέπει να υποχρεώνεται προς το γονιό του, όπως και κανένα παιδί δεν ευχαριστιέται το δώρο μέσα σε μία γκρινιάρικη ατμόσφαιρα με μούτρα και πικρές κουβέντες. Καλούμαστε λοιπόν, στις διακοπές να κάνουμε διακοπές από συμπεριφορές που ξέρουμε ότι θα στενοχωρήσουν τα μέλη της οικογένειάς μας.
Οι γιορτές ανάμεσα σε ένα ζευγάρι (σύντροφοι, μάνα-κόρη, μάνα-γιός, αδέρφια κ.λ.π.)
Ένα δώρο καλό , ιδιαίτερο και συχνά ακριβό , χάνει την αξία του αν έρχεται παρέα με μια άσχημη κουβέντα, με μια άχρηστη και δυσάρεστη παρατήρηση , και ένα διάλογο που καταλήγει σε καβγά. Η σχέση ανάμεσα στο ζευγάρι (σύντροφοι, μάνα-κόρη, μάνα-γιός, αδέρφια κ.λ.π.) δεν ορίζεται-δεν συντηρείται από το ωραίο ή ακριβό δώρο αλλά από την ωραία και ακριβή κουβέντα . Αυτή θα μείνει στο μυαλό , στην καρδιά του άλλου και θα παρασύρει την δύσκολη καθημερινότητά μας . Αυτός ο αλληλοσεβασμός και η κουβέντα προς τον άλλον , ότι τον σκεφτόμαστε , τον νοιαζόμαστε , αυτό θα κρατήσει την αγάπη ζωντανή, το δώρο «θα καταναλωθεί» και θα ξεχαστεί , η πικρή κουβέντα ίσως ποτέ.
Φέτος, τα δικά μας δώρα από όποιο ρόλο έχουμε και για όποιον προσφέρονται αξίζει να είναι άλλου τύπου δώρα , αγάπης και ηρεμίας.
Αυτά είναι τα πολύτιμα δώρα , για μια ολόκληρη ζωή!
Καλές Γιορτές!!!
Αφιέρωμα της κ. Αννας Φωτού, Κοινωνική Λειτουργός – Ψυχοθεραπεύτρια – Οικογενειακή Θεραπεύτρια, είναι δε κάτοχος Ευρωπαϊκού Ψυχοθεραπευτικού Διπλώματος, The European Association for Psychotherapy (EAP). fotou@otenet.gr